W sezonie grzewczym niczym bumerang powraca kilka niezwykle ważnych tematów. Są to smog, niska emisja, spalanie odpadów w piecach domowych. Nasza reakcja bardzo często ogranicza się niestety do narzekania na zastaną sytuację. Tymczasem każdy z nas może mieć wpływ na jakość powietrza, którym oddychamy. Jak?

Alarmujące dane

Jasne, nikt nie zmieni świata w pojedynkę, ale jeśli każdy z nas zdecyduje się na wdrożenie kilku dobrych i prostych praktyk - efekt będzie odczuwalny. To ważne, bowiem dane podawane przez WHO i inne jednostki zajmujące się zdrowiem oraz ochroną środowiska są zatrważające. Wystarczy przytoczyć kilka z nich.

1

Zanieczyszczenie powietrza jest jednym z czynników rakotwórczych. Zdaniem ekspertów istnieją wystarczające dowody na to, że zanieczyszczenie powietrza wywołuje raka płuc i ma związek z ryzykiem zachorowania na raka pęcherza.

2

Wg globalnego rankingu Major Cities Ranking Air Quality Index (AQI) polskie miasta (Warszawa, Wrocław, Kraków) znajdują się w ścisłej czołówce miast z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem.

3

Wg rankingu ISGLOBAL w czołowej dziesiątce europejskich miast o najwyższym wskaźniku śmiertelności spowodowanej zanieczyszczeniem powietrza znalazły się dwa polskie miasta i Aglomeracja Śląska, a w pierwszej pięćdziesiątce znalazło się aż 16 miast z naszego kraju.

4

W jednym z wydań „Environmental Research Letters” międzynarodowy zespół naukowców podliczył ofiary antropogenicznych zanieczyszczeń powietrza na całym świecie. W sumie z ich powodu umiera przeszło 2,5 mln ludzi rocznie.

5

Z raportu opublikowanego w 2020 roku przez Europejską Agencję Środowiska wynika, że podczas gdy w latach 2009-2018 r. w Europie zanotowano spadek zgonów spowodowanych PM2,5 i NO₂ w Polsce liczba zgonów wzrosła.

Dobre rady dla każdego

W jaki sposób możemy poprawić jakość powietrza, którym oddychamy my i nasi bliscy? Zebraliśmy kilka prostych rad!

Nie pal śmieci

I zwracaj uwagę na to, czy inni też nimi nie palą. Spalane odpady zawierają ogromne ilości niebezpiecznych związków chemicznych, takich jak tlenki węgla, tlenki siarki i azotu, groźne związki chloru i fluoru, rtęć, kadm, ołów, mangan, chrom, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, węglowodory alifatyczne oraz pyły wraz z rakotwórczymi smołowymi aerozolami. Związki te wpływają negatywnie na zdrowie, stając się przyczyną licznych chorób, m.in. raka, astmy, nadciśnienia tętniczego czy niewydolności krążenia. Bądźmy zatem świadomi konsekwencji spalania odpadów i nie bójmy się uświadamiać innych – w końcu chodzi o zdrowie: nasze i naszych najbliższych.

Dbaj o stan pieca i jakość opału

To kolejna ważna sprawa, o której powinniśmy pamiętać. Zły stan techniczny kotłów oraz kiepskiej jakości produkty opałowe są jedną z przyczyn niskiej emisji. A ta negatywnie wpływa na stan zdrowia i środowiska. Już samo zastąpienia pieca komorowego z ręcznym załadunkiem piecem z automatycznym podajnikiem paliwa pozwala znacznie zredukować emisję zanieczyszczeń (emisję węglowodorów nawet o kilkadziesiąt razy). Warto zatem pomyśleć o urządzeniu przyjaznym dla środowiska, zwłaszcza że coraz więcej gmin realizuje programy pozwalające pozyskać dofinansowanie na tego typu projekty.

Zorganizuj sobie Dzień Bez Samochodu

Jeśli tylko masz możliwość, zamiast samochodu wybieraj rower lub publiczne środki transportu. Rower to nie tylko pasja i fajny sposób na spędzenie czasu; to też element troski o własne zdrowie i stan środowiska. Samochody w miastach odpowiadają za powstanie smogu (w niektórych miejscowościach nawet w 90%!), psują się znacznie częściej niż rowery, wymagają większego udziału materiałów, których produkcja wiąże się z ogromnym poborem energii, co więcej, muszą być zasilane paliwem. Jeżdżąc na rowerze, produkujesz 10 razy mniej dwutlenku węgla niż osoby wybierające samochód.

Sadź drzewa i kwiaty

W domu lub podczas zorganizowanych akcji. Nie masz czasu? Wpłać kilka złotych na rzecz fundacji, która w ramach cegiełki posadzi drzewo w Twoim imieniu. Dbanie o zielone płuca ziemi jest ważne, bo rośliny działają niczym naturalna klimatyzacja: pochłaniają dwutlenek węgla, produkują tlen, redukują ilość zanieczyszczeń. Wg badań jedno drzewo w ciągu roku pochłania ok. 6-7 kg CO2, a jeden hektar lasu równoważy roczną emisję spalin czterech samochodów osobowych.