kontakt@ekotablica.pl
23 stycznia - Dzień bez Opakowań Foliowych
Ograniczenie plastikowych odpadów to jedno z najważniejszych działań, jakie musimy podjąć w obliczu obecnego poziomu zanieczyszczenia środowiska. Inicjatywy takie, jak przypadający na 23 stycznia Dzień bez Opakowań Foliowych, ukierunkowane są właśnie na ten cel.
Dzień bez Opakowań Foliowych: idea i praktyka
Dzień bez Opakowań Foliowych to inicjatywa zapoczątkowana w 2008 r. przez łódzkiego radnego Krzysztofa Piątkowskiego, autora obywatelskiego projektu ustawy zakazującej bezpłatnej dystrybucji jednorazowych foliówek w sklepach. Akcja zdobyła szeroki rozgłos i dużą liczbę zaangażowanych w sprawę uczestników – od sprzedawców na targowiskach po największe sieci handlowe. Od tego czasu data 23 stycznia przyjęła się jako tradycyjny dzień przypomnień o konieczności ograniczenia zużycia opakowań foliowych, a sprawa trafiała do rozpatrzenia coraz wyżej.
Opakowania foliowe w świetle prawa
Dziś zarówno w naszym kraju, jak i w całej Unii Europejskiej dostępność foliówek w sklepach regulowana jest prawnie. Polscy sprzedawcy towarów pakowanych w foliowe torebki z materiału o grubości 15 lub więcej mikrometrów mają obowiązek pobierać od nich opłatę recyklingową w wysokości 0,20 zł/1 szt. (przy czym cena detaliczna może być wyższa) i odprowadzać ja do urzędu marszałkowskiego właściwego dla miejsca prowadzenia działalności. Sprzedawcy muszą prowadzić także ewidencję kupionych i wydanych toreb, a uzyskane dane przechowywać przez 5 lat.
Właściciele sklepów i hurtowni, którzy prowadzą sprzedaż opakowań objętych opłatą recyklingową, mają ponadto obowiązek uzyskania wpisu do rejestru Bazy Danych Odpadowych (BDO) i składania corocznych sprawozdań o liczbie nabytych i wydanych opakowań.
Wysokie zużycie foliowych opakowań znacznie przyczynia się do nadprodukcji plastikowych odpadów
W praktyce oznacza to, że z opłaty recyklingowej wyłączone są jedynie tzw. zrywki, czyli cienkie foliowe woreczki na warzywa, owoce, pieczywo, inne towary sprzedawane na wagę lub wymagające osobnego opakowania ze względów higienicznych. Wszystkie pozostałe opakowania dostępne w sklepach są płatne. Sprzedawcy często podejmują także własne inicjatywy służące ograniczaniu produkcji plastikowych odpadów, np. oferując torby papierowe lub z biodegradowalnych tworzyw; coraz częściej w sprzedaży spotyka się także wielorazowe woreczki na warzywa i owoce.
Eko zakupy, czyli jak zmniejszyć ilość zużywanych foliówek?
Każdy z nas może na własną rękę przyczynić się do redukcji zużycia foliowych opakowań podczas zakupów. Przypomnijmy kilka podstawowych działań w tym zakresie:
- Wielorazowa torba na zakupy to już standard - tekstylne „shopperki” lub torby z siatki po złożeniu właściwie nie zajmują miejsca w bagażu, więc warto włożyć po jednej sztuce do najczęściej noszonych torebek lub plecaków i mieć pod ręką na wypadek spontanicznych zakupów.
- Jeśli mimo to znajdziesz się w sklepie bez własnej siatki, zawsze w razie możliwości kupuj papierowe torby. W domu wykorzystasz je do zbierania papierowych odpadów, a po wypełnieniu wygodnie wyrzucisz całość do jednego kontenera.
Wielorazowa torba na zakupy z siatki - ekologiczna alternatywa dla foliowych opakowań
- Wspomniane wyżej wielorazowe woreczki na owoce i warzywa to jeden z najprostszych i najbardziej skutecznych sposobów ograniczania zużycia foliówek. Możesz kupić gotowe woreczki lub uszyc je samodzielnie, np. ze starych firanek lub innych przejrzystych materiałów.
- W wielu przypadkach foliowe opakowania są całkowicie zbędne: kupując 2 marchewki, ananasa czy kiść bananów możesz spokojnie włożyć je luzem do koszyka, a jeśli w danym sklepie samodzielnie waży sie produkty – przykleić cenówkę bezpośrednio na skórkę. Po powrocie do domu wystarczy porządnie je umyć i w razie potrzeby obrać, by pozbyć się zanieczyszczeń.
- Zarówno „zrywki”, jak i większe foliowe reklamówki można wykorzystywać wielokrotnie, zarówno do dalszego przechowywania żywności, jak i wielu innych zastosowań – od segregowania drobnych przedmiotów po używania w roli worków na śmieci.
